Fokusiranje na organizovani kriminalitet kao prioritet Evropske unije

Abstract

Tokom devedestih godina prošlog veka, delovanje organizovanog kriminala iniciralo je kreiranje nove percepcije ovog fenomena unutar Evropske unije (Unije), što je imalo direktne posledice u oblasti politike borbe protiv organizovanog kriminala jer je ujedno i insipirisalo i legitimisalo novu kontrolnu politiku. Preduzete su dalekosežne zakonske i instituticonalne reforme kako unutar Unije tako i u zemljama-članicama. U Amsterdamskom sporazumu iz 1997. godine, borba protiv organizovanog kriminala je pozicionirana kao centralna tema tzv. Trećeg stuba Unije koji se tiče saradnje zemalja-članica u unutrašnjim poslovima i u oblasti pravosuđa. Kruna inicijativa koje su od tada preduzimala najviša rukovodeća tela Unije, predstavlja deo Lisabonskog sporazuma iz 2007. koji predviđa tranziciju ovih tema, a posebno sudsku i policijsku saradnju u krivično-pravnoj oblasti, iz Trećeg ka Prvom stubu Unije. Na osnovu donetih dokumenata, odnosom prema zemljama kandidatima za članstvo u Unije i programima usmerenim na jačanje institucija koji su inicirani od strane Evropske komisije i Evropskog saveta, najviših izvršnih tela Unije, jasno je da borba protiv organizovanog kriminala zauzima značajno mesto i u okvirima spoljne politike Unije. Projektujući isprepletane elemente unutrašnje i spoljne politike Unije u sferi kontrole organizovanog kriminala, posebno u svetlu okončanog procesa ratifikacije Lisabonskog sporazuma krajem 2009. godine, autorka ispituje potencijal normativnog i političkog okvira za borbu protiv organizovanog kriminala na nivou Unije da proizvede realne efekte u domenu kontrole organizovanog kriminaliteta.

The fight against organised crime has been a major theme in justice and home affairs policy-making in Europe since the 1990s. Policy on organised crime in Europe has increasingly transcended national boundaries and become a matter of international politics and, hence, also of the foreign policy of individual countries. The need to tackle organised crime had become one of European politicians’ and government agencies’ most effective arguments to enact far-reaching legal and institutional reforms, and propel the trans-nationalisation of crime control and criminal justice. In the Treaty of Amsterdam (1997), the fight against organised crime was elevated to the rank of an EU treaty issue becoming central to the Third Pillar, whose main aim is to create an area of freedom, security, and justice within the countries of the EU. In the following years, many initiatives were introduced by the European Council and Commission, and the latest culmination of the process is represented by the Lisbon Treaty (2007). In the article, author highlights intended impact of European organised crime control policy on organised crime activities and actors, with a view to making an assessment of the overall crime control framework.