Priroda, duša i sreća: temelji epikurejske etike

Abstract

Hedonizam – univerzalna ljudska težnja ili odlika moralnog posrnuća? Klasična dilema. Jedno staro, ali ipak vrijedno mišljenje sugeriše mogućnost da je hedonizam zapravo povezan sa dobrim, vrlim životom. Antički filozof Epikur smatrao je da etika za cilj ima uživanje, odnosno da su kriterijumi za odlučivanje šta je dobro i loše ili šta bi trebalo da radimo a šta da izbjegavamo – zadovoljstvo i bol. Ova shvatanja su, uprkos njihovoj temeljnoj i argumentovanoj razradi, krivo shvatana, banalizovana i omalovažavana kroz istoriju. Knjiga Priroda, duša i sreća: temelji epikurejske etike fokusira se na prikaz i analizu elemenata Epikurove filozofije na kojima se zasniva njegova etika. Prevashodno, to su fizika (nauka o prirodi), epistemologija (teorija saznanja) i nauka o duši. Smatrajući ih pojedinačno uzete kao nužne, a sve zajedno kao dovoljne uslove za dobar, srećan i hvale vrijedan život, Epikur je svoju praktičnu filozofiju, odnosno etiku, utemeljio na ovim teorijskim razmatranjima. Na taj način, knjiga nudi jedan približniji pogled na epikurejsko shvatanje uživanja i možda čak i svojevrsnu apologiju takvog načina života.