Razmatranje odnosa između muzike i kolektivnog identiteta iz ugla kulturne psihologije muzike

Abstract

Cilj predstojećeg rada sadrži se u pokušaju približavanja antropološkog, etnomuzikološkog i psihološkog pristupa odnosu između muzike i kolektivnog identi-teta. Muzika je razmatrana kao socio-kulturni artefakt, koji posreduje procese konstruk-cije kolektivnog identiteta i čija funkcija u takvom posredovanju može biti višestruka. Da bismo razumeli načine na koje je ona utkana u formalne i neformalne strategije ko-lektivnog (samo)identifikovanja, u radu se kao rešenje predlaže istovremeno uzimanje u obzir različitih dimenzija: kulturnih, društvenih, političkih, psiholoških. Iako već postoje interdisciplinarna istraživanja fenomena identiteta i uloge muzike u njegovom nastajanju, zalažemo se da takva razmatranja budu upotpunjena uvidima iz psihološke nauke, prila-gođena potrebama etno-antropološke analize. Kao najobuhvatniji teorijski okvir predložili smo kulturnu psihologiju muzike. Analiza specifičnih praksi posredovanja identiteta, kao psihološkog procesa, muzikom, kao kulturnim artefaktom, u budućim empirijskim istraži-vanjima trebalo bi da obuhvati ukrštajuće lokalne i globalne društvene trendove, aspekte muzikološke analize, specifičnosti psihološkog razvoja identiteta, ulogu društveno-poli-tičkih strategija formiranja identiteta, i, ne najmanje važnu, kulturnu specifičnost etničke zajednice koja se istražuje. Nalazimo da je kompleksnost fenomena koji je u fokusu oba-vezujuća za kompleksnost teorijsko-metodološkog pristupa istom.

The aim of the present study lies in an effort of converging anthropological, ethnomusicological and psychological approach to the relationship between music and collective identity. Music is considered a socio-cultural artifact, which mediates the processes of collective identity construction, and whose function in such process can be multiple. In order to understand the ways in which it is sutured into (in)formal processes of collective (self)identification, we propose simultaneous consideration of various dimensions: cultural, social, political, psychological. Although there already has been interdisciplinary research of the role of music in the emergence of identity, we advocate for a more complementary approach, by a consideration of the psychological accounts, adjusted to the needs of ethno-anthropological analysis. As the most comprehensive theoretical approach, we propose cultural psychology of music. Future empirical research on specific identity processes mediation by music as cultural artifact, should include the analysis of intersecting local and global social trends, aspects of musicological analysis, specificities of psychological development of identity, the role of socio-political strategies of identity formation, and, last but not least, cultural specificity of the community in focus of the research. We find the complexity of the phenomenon in focus to be obligatory for the complexity of the theoretical and methodological approach.