An Ethics-Based ‘Identity-Proof’ of God’s Existence. An Ontology for Philotherapy

Abstract

A resurgence of scholarly work on proof of God’s existence is noticeable over the past decade, with considerable emphasis on attempts to provide ‘analytic proof’ based on the meanings and logic of various identity statements which constitute premises of the syllogisms of the ‘proof’. Most recently perhaps, Emmanuel Rutten’s ‘modal-epistemic proof’ has drawn serious academic attention. Like other ‘analytic’ and strictly logical proofs of God’s existence, Rutten’s proof has been found flawed. In this paper I discuss the possibility of an ‘ethics-based’ identity proof of God’s existence. Such a proof, the first version of which, I believe, has been offered, indirectly, by Nikolai Lossky, utilizes the form and structure of the analytic proof, but fundamentally rests on the perception of moral values we associate with God and Godliness. The nature of the proof shifts the focus of the very attempt to ‘prove’ God’s existence from what I believe is an unreasonable standard, unattainable even in ‘proving’ the existence of the more mundane world, towards a more functional, practical and attainable standard. The proof proposed initially by Lossky, and in a more systematic form here, I believe, shows the indubitable existence of God in the sense of his moral presence in the lives of the faithful, at least with the same degree of certainty as the presence or ‘existence’ of anything else that can be epistemically proven in principle.

Tokom poslednje decenije uočljiva je intenziviran rad na izvođenju dokaza o postojanju Boga, sa posebnim naglaskom na takozvane “analitičke dokaze”, koji su zasnovani na značenjima i logici različitih iskaza o identitetu, koji predstavljaju premise samog silogizma “dokaza”. Možda akademski najuticajniji skorašnji analitički dokaz o postojanju Boga izložio je Emanuel Ruten u formi svog “modalno-epistemičkog dokaza”. Kao i za ostale analitčke i strogo logičke dokaze postojanja Boga, i za Rutenov je utvrđeno da je neispravan. Kroz kritiku Rutenovog dokaza, koju koristim kao uvod, ja u ovom tekstu rahzmatram mogućnost dokaza o postojanju Boga koji bi bio zasnovan na etičkim argumentima. Takav dokaz, Like other ‘analytic’ and strictly logical proofs of God’s existence, Rutten’s proof has been found flawed. In this paper I discuss the possibility of an ‘ethics-based’ identity proof of God’s existence. Such a proof, čiju je prvu verziju, po mom mišljenju, već izneo Nikolaj Loski, koristi formu i strukturu analitičkih dokaza, ali se fundamentalno oslanja na doživljaj moralnih vrednosti koje povezujemo sa Bogom ili božanstvenošću. “Etički” dokaz pomera naglasak samog rada na izvođenju dokaza o postojanju Boga sa jednog standarda za koji smatram da je nerazuman i koji se ne može dostići ni kada se “dokazuje” postojanje mnogo manje kontroverznih ontoloških kategorija, kao što su različite kategorije svakodnevnog, “običnog” sveta. Istovremeno, etički dokaz pomera naglasak dokazivanja ka jednom funkcionalnom, praktičnom i dostižnom standardu dokazivanja. Ovaj dokaz, i u formi u kojoj ga je izveo Loski, a i u sistematičnijoj formi u kojoj ga ovde izlažem, pokazuje nesumnjivo postojanje Boga u smislu moralnog prisustva Boga u životima verujućih ljudi. “Izvesnost” takvog dokaza nije ništa manja od izvesnosti bilo čega drugog što se uopšte može epistemički dokazivati.