Ivory Tower and Barricades: Marcuse and Adorno on the Separation of Theory and Praxis

Abstract

The events of 1968/69 initiated a dispute between Adorno and Marcuse over the (alleged) separation of theory and praxis. While Marcuse “stood at the barricades” Adorno sought recluse in the “ivory tower”. Marcuse and German students perceived Adorno’s move as departure from fundamental postulates of critical theory as laid down in Horkheimer’s 1937 essay. Adorno died amidst the process of clarifying his differences with Marcuse and thus the “unlimited discussions” between the two remain unfinished. This paper sets to examine how both Marcuse and Adorno remained dedicated to the unity of theory and praxis, albeit in different ways. I argue that Adorno did not separate theory and praxis; instead, he perceived the gap between critical theory and concrete historical situation. Adorno rejected simple and unreflective translation of theory into praxis. Hence his attempt to recalibrate critical theory. Marcuse’s and Adorno’s differences lie in their different evaluation of the student movement and this (mis)evaluation was context related. My second argument is that Marcuse/Adorno disagreement is partly caused by the absence of the two from the concrete historical context.

Događaji iz 1968/69. su inicirali raspravu između Adorna i Markuzea oko (navodnog) odvajanja teorije od prakse. Dok je Markuze „stajao na barikadama“ Adorno je težio da se osami u „kuli od slonovače“. Markuze i nemački studenti su Adornov potez videli kao odstupanje od osnovnih postulata kritičke teorije kako ih je Horkhajmer postavio 1937. godine u svom eseju. Adorno je preminuo tokom procesa razjašnjavanja svojih neslaganja sa Markuzeom, te je „neprestana diskusija“ između njih ostala nedovršena. Ovaj rad teži da ispita kako su Markuze i Adorno ostali posvećeni jedinstvu teorije i prakse ali na drugačiji način. Tvrdiću da Adorno nije odvajao teoriju od prakse. Umesto toga on je video jaz između kritičke teorije i konkretne istorijske situacije. Adorno je odbacivao jednostavno i nerefleksivno prevođenje teorije u praksu. Dakle, Adorno je pokušao da rekalibrira kritičku teoriju. Razlike između Markuzea i Adorna leže u njihovim različitim procenjivanjima studentskog pokreta, a to (pogrešno) procenjivanje je vezano za kontekst. Moj drugi argument će biti da je rasprava između Markuzea i Adorna delimično uslovljena njihovim odsustvom iz konkretnog istorijskog konteksta.