Bergsonov pojam percepcije

Abstract

Razlika u prirodi između čiste percepcije i čiste memorije igra ključnu ulogu u Bergsonovoj flozofji. U teoriji asubjektivnih slika se percepcija određuje kao afenomenalno iskustvo samih stvari. Prema Bergsonu tek mešanje percepcije i memorije u konkretnom iskustvu rezultira iluzijom o interiornosti percepcije. Opis telesne selekcije je istovremeno i opis geneze subjektivnosti, odnosno, objektivnosti. Radi se o nužnim iluzijama, ali te iluzije nisu apriornog, već pragmatičkog karaktera. Kritika inteligencije kao organizatora niza percepcija – afekcija – akcija se može razumeti kao nužni produžetak teorije o čistoj percepciji. Autor ukazuje na najvažnije teškoće Bergsonove teorije, sa posebnim osvrtom na pitanje čiste percepcije i irelevantnih slika.

The difference of nature between pure perception and pure memory plays an important role in Bergson’s philosophy. Perception is defined in the theory of asubjective images as an aphenomenal experience of things themselves. According to Bergson, only the melange of perception and memory in concrete experience results in the illusion of the interiority of perception. The description of corporeal selection is at the same time the description of the genesis of subjectivity and objectivity. These are necessary illusions; however, they are not a priori illusions, but pragmatic ones. The critique of intelligence as the organizer of the row perception – affection – action can be understood as a necessary extension of the theory of pure perception. The author points at the most important difficulties of Bergson’s theory, especially in respect of the question of pure perception and irrelevant images.