Smrt kod levice i desnice: prilog kritici antitotalitarne tanatologije

Abstract

Rad je deo kritike vladajućeg diskursa o smrti i o umiranju. Razmotreni su dublji segmenti kod poimanja smrti u ideologiji levice i desnice. Kao neosnovano je uočeno i problematizovano antitotalitarno izjednačavanje viđenja smrti kod komunista i fašista. Mistifikovanja i pravdanja žrtve koja je pala u slavu božje volje, rasne krvi ili klase nisu istovetna. Različit je stupanj iracionalizacije i drugačiji je sadržaj nade u spasenje. Različita politička upotreba smrti prikazana je na primerima ideologije i prakse fašizma i socijalizma. Za razliku od konzervativnog i melanholičnog gledanja da je smrt pravedna i nepotkupljiva otuda što nas sve pogađa, levica ističe da su smrt i umiranje nerazdvojivo povezani sa uslovima življenja. Vlast, a ne bog, ideološki uobličava strah od smrti, tumači ga i koristi. Kritička teorija vidi suočavanje sa smrću kao deo emancipatorske prakse i kritike kapitalizma. Izneta kritika antitotalitarne neoliberalne tanatologije deo je istog nastojanja.