Bumbling Idiots or Evil Masterminds? Challenging Cold War Stereotypes about Women, Sexuality and State Socialism

Abstract

In academic writing, facts about the past generally require the citation of relevant sources unless the fact or idea is considered “common knowledge:” bits of information or dates upon which there is a wide scholarly consensus. This brief article reflects on the use of “common knowledge” claims in contemporary scholarship about women, families, and sexuality as experienced during 20th century, East European, state socialist regimes. We focus on several key stereotypes about the communist state and the situation of women that are often asserted in the scholarly literature, and argue that many of these ideas uncannily resemble American anti-communist propaganda. When contemporary scholars make claims about communist intrusions into the private sphere to effect social engineering or the inefficacy of state socialist mass organizations or communist efforts to break up the family or indoctrinate the young, they often do so without citation to previous sources or empirical evidence supporting their claims, thereby suggesting that such claims are “common knowledge.” We believe that those wishing to assert such claims should link these assertions to concrete originating sources, lest it turn out the “common knowledge” derives, in fact, from western Cold War rhetoric.

U aka dem skim tek sto vi ma na vo đe nje či nje ni ca o pro šlo sti u na če lu pod ra zu me va i na vo đe nje re le vant nih iz vo ra, osim ka da se či nje ni ca ili ide ja mo že tre ti ra ti kao „op šte me sto“: ta da go vo ri mo o po da ci ma ili da tu mi ma o ko ji ma me đu na uč ni cima po sto ji ši ro ki kon sen zus. Ovaj krat ki čla nak raz ma tra upo tre bu „op štih me sta“ u sa vre me nim ra do vi ma o že na ma, po ro di ci i sek su al no sti i na či nu na ko ji su oni is ku ša va ni u is toč no e vrop skim re ži mi ma dr žav nog so ci ja li zma to kom 20. ve ka. Usred sre đu je mo se na ne ko li ko ključ nih ste re o ti pa o ko mu ni stič koj dr ža vi i že na ma ko ji se mo gu na ći u na uč noj li te ra tu ri, i tvr di mo da te ide je neo bič no pod se ća ju na ame rič ku an ti ko mu ni stič ku pro pa gan du. Ka da sa vre me ni na uč ni ci i na uč ni ce iz no se tvrd nje o to me da su se ko mu ni sti me ša li u pri vat nu sfe ru da bi spro vo di li dru štve ni in ži nje ring, ili o ne de lo tvor no sti ma sov nih or ga ni za ci ja u dr žav nom soci ja li zmu, ili o ko mu ni stič kim na sto ja nji ma da raz o re po ro di cu ili in dok tri ni ra ju mla de, oni to če sto či ne ne na vo de ći ra ni je iz vo re ili em pi rij ska sve do čan stva koji ma bi se pot kre pi le nji ho ve tvrd nje, či me se su ge ri še da ta kvi is ka zi spa da ju u do men „op štih me sta“. Ve ru je mo da svi ko ji iz no se ta kve tvrd nje tre ba da ih dove du u ve zu s kon kret nim iz vo ri ma, ka ko se ne bi po ka za lo da je iz vor tih „op šta me sta“ za pra vo za pad njač ka hlad no ra tov ska re to ri ka.